Ngày 14/4/2025, Chính phủ chính thức ban hành Nghị định số 90/2025/NĐ-CP nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều trong Nghị định 17/2012/NĐ-CP hướng dẫn thi hành Luật Kiểm toán độc lập. Điểm đáng chú ý trong nghị định lần này là việc bổ sung định nghĩa và nghĩa vụ của các doanh nghiệp có quy mô lớn liên quan đến kiểm toán bắt buộc.

1. Doanh nghiệp quy mô lớn: Xác định rõ tiêu chí

Theo Điều 1 Nghị định 90/2025/NĐ-CP, các doanh nghiệp không thuộc nhóm công ty đại chúng nhưng có quy mô lớn cũng sẽ thuộc diện phải kiểm toán bắt buộc nếu đáp ứng ít nhất 2 trong 3 tiêu chí sau:

Có số lao động tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm trên 200 người;
Tổng doanh thu của năm trên 300 tỷ đồng;
Tổng tài sản trên 100 tỷ đồng.

Các tiêu chí này được xác định dựa trên báo cáo tài chính của năm trước liền kề và dữ liệu về bảo hiểm xã hội nộp cho cơ quan bảo hiểm.

2. Doanh nghiệp không còn quy mô lớn được miễn kiểm toán

Đáng chú ý, Nghị định mới quy định: nếu một doanh nghiệp thuộc diện kiểm toán bắt buộc theo tiêu chí “quy mô lớn” nhưng có 2 năm liên tiếp không đáp ứng tiêu chí, thì doanh nghiệp đó sẽ được miễn kiểm toán bắt buộc cho đến khi đáp ứng trở lại.

Điều này giúp giảm gánh nặng chi phí và thủ tục cho các doanh nghiệp đang thu hẹp hoạt động hoặc chuyển đổi mô hình kinh doanh.

3. Thời hạn ký kiểm toán của kiểm toán viên được điều chỉnh

Điều 2 của Nghị định 90/2025/NĐ-CP sửa đổi quy định về thời hạn ký kiểm toán như sau:

Kiểm toán viên hành nghề không được ký báo cáo kiểm toán cho cùng một đơn vị quá 5 năm liên tiếp.

Điều chỉnh này nhằm đảm bảo tính khách quan, độc lập của hoạt động kiểm toán và phù hợp với thông lệ quốc tế.

4. Quy định chuyển tiếp rõ ràng cho doanh nghiệp và kiểm toán viên

Nghị định cũng nêu rõ quy định chuyển tiếp cho các trường hợp đang thực hiện kiểm toán:

Các kiểm toán viên đã ký báo cáo kiểm toán trước ngày 01/01/2025 được phép tiếp tục thực hiện kiểm toán theo quy định mới mà không bị gián đoạn.
Doanh nghiệp căn cứ theo báo cáo tài chính năm 2024 và dữ liệu bảo hiểm xã hội để xác định nghĩa vụ kiểm toán cho năm tài chính tiếp theo.

5. Hiệu lực thi hành

Nghị định số 90/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày ký – tức ngày 14/4/2025, thay thế, bổ sung cho các nội dung liên quan tại Nghị định 17/2012/NĐ-CP. Các doanh nghiệp cần chủ động rà soát lại quy mô, báo cáo tài chính và dữ liệu nhân sự để đảm bảo tuân thủ đúng quy định mới.